Μιλάμε στα παιδιά για το σεξ; αν ναι, για ποιους λόγους, πότε και με ποιον τρόπο;
Τα παραπάνω είναι μερικά από τα συχνά ερωτήματα όλων αυτών που εμπλέκονται στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
Κωνσταντίνα Ξιφαρά
Ψυχοθεραπεύτρια - Οικογενειακή σύμβουλος
Στο άρθρο αυτό θα ασχοληθούμε με το καίριο θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών προσπαθώντας να βάλουμε ένα λιθαράκι στο μεγάλωμα ανθρώπων που θα ξέρουν πως να προστατεύουν τον εαυτό τους, θα αναγνωρίζουν τις ανάγκες τους, θα σέβονται τους άλλους και την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου.
Το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης είναι ένα επιτακτικό και καίριο θέμα που αξίζει την αμέριστη προσοχή όλων εμάς των ενηλίκων. Όχι μόνο για θέματα προφύλαξης και προστασίας αλλά και γιατί έχουμε την ευθύνη να μεγαλώσουμε ανθρώπους που θα χαίρονται το σώμα τους, τον έρωτα, την ζωή!!!
Μιλάμε στα παιδιά για το σεξ; αν ναι, για ποιους λόγους, πότε και με ποιον τρόπο;
Τα παραπάνω είναι μερικά από τα συχνά ερωτήματα όλων αυτών που εμπλέκονται στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Στο άρθρο αυτό θα ασχοληθούμε με το καίριο θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών προσπαθώντας να βάλουμε ένα λιθαράκι στο μεγάλωμα ανθρώπων που θα ξέρουν πως να προστατεύουν τον εαυτό τους, θα αναγνωρίζουν τις ανάγκες τους, θα σέβονται τους άλλους και την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου.
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αφορά την ενημέρωση των ανθρώπων σχετικά με την αναπαραγωγή, την ερωτική πράξη, και τις σεξουαλικές σχέσεις. Επεξεργάζεται θέματα όπως σύλληψη, αντισύλληψη, ανατομία, διαφορές των φύλων, διαφορετικότητα στην σεξουαλικότητα του κάθε ανθρώπου, διαφορετικές ερωτικές σχέσεις, προστασία του σώματος, υγιεινή, συναίνεση, σημασία των σχέσεων κ.α.
Υπεύθυνοι και αξιόπιστοι φορείς για την ενημέρωση επιλέγονται οι γονείς, οι δάσκαλοι, και οι εξειδικευμένοι επιστήμονες όπως ο παιδίατρος, ο γυναικολόγος, ο ψυχολόγος κλπ. Σημαντικό να τονίσουμε σ αυτό το σημείο πως ειδικός στην παιδική-εφηβική ηλικία δεν είναι το διαδίκτυο!!!
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα πρέπει να ξεκινά από την μικρή ηλικία. Ο λόγος γι' αυτό είναι γιατί η σεξουαλικότητα του ανθρώπου είναι παρούσα από την παιδική ηλικία και συνεχίζει να εξελίσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Επιπλέον και εξίσου σημαντικό είναι ότι η σεξουαλικότητα δεν αφορά μόνο τις σεξουαλικές σχέσεις αλλά και τον τρόπο με τον οποίο το άτομο βιώνει και εκφράζει αισθήματα οικειότητας, αγάπης, τρυφερότητας καθώς και την ικανότητα του να αναπτύσσει και να διατηρεί υγιείς σχέσεις. Γίνεται λοιπόν σαφές ότι η σεξουαλικότητα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξής μας και άρα ορόσημο της ψυχοσυναισθηματικής μας ανάπτυξης.
Βασικοί όροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν κατά την διάρκεια της σεξουαλικής αγωγής είναι οι εξής τρεις:
- Η ηλικία του παιδιού
- Η συζήτηση να ακολουθεί τα ερωτήματα του παιδιού
- Να χρησιμοποιούνται επιστημονικοί όροι και άρα να αποφεύγονται καθημερινοί και αδόκιμοι όροι - εκφράσεις.
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, λοιπόν, χωρίζεται σε τρεις αναπτυξιακές φάσεις.
- Προσχολική Ηλικία: Τα παιδιά ήδη από μικρή ηλικία εκφράζουν απορίες για το σώμα τους. Ο τροφός-φορέας χρειάζεται να ονομάσει τα μέρη του σώματος, να εξηγήσει την λειτουργία τους και να αναφερθεί στις διαφορές ανάμεσα στα αγόρια και τα κορίτσια.
- Σχολική Ηλικία: Τα παιδιά σ αυτήν την ηλικία ενδιαφέρονται για την αναπαραγωγή, για την τεκνοποίηση. Τα κορίτσια ενδιαφέρονται να μάθουν για το τι συμβαίνει στο σώμα τους πχ έμμηνος ρύση κ.α. Και τα αγόρια για τον ρόλο τους στην διαδικασία της αναπαραγωγής. Είναι σημαντικό το άτομο που θα αναλάβει την ενημέρωση να μιλάει με σοβαρότητα και να εμπνεύσει την εμπιστοσύνη στο παιδί.
- Εφηβική Ηλικία: Αν έχουν πάει όλα καλά, ο έφηβος πλέον γνωρίζει πως λειτουργεί το σώμα του, την διαδικασία της αναπαραγωγής και τις ανατομικές λεπτομέρειες. Πλέον χρειάζεται να μάθει για τα αισθήματα που είναι αλληλένδετα με τη σεξουαλική ορμή αλλά και την αγάπη. Πρέπει να μάθει για τις υποχρεώσεις που δημιουργεί μια μόνιμη σχέση. Χρειάζεται να μάθει πως μπορεί η δική του σεξουαλική ζωή να επηρεάσει τη ζωή των άλλων. Ενδιαφέρεται για θέματα όπως η έναρξη της ερωτικής του ζωής, αντισύλληψη, σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσημάτα, χρήση προφυλακτικού κ.α.
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι κομμάτι της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης είναι και η προστασία του εαυτού και των άλλων. Οπότε από μικρή ηλικία τα παιδιά επίσης ενημερώνονται πως το σώμα τους, τους ανήκει και πως κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τα αγγίζει παρά τη θέλησή τους. Μαθαίνουν δηλαδή τα παιδιά με άλλα λόγια να βάζουν ένα σωματικό φυσικό όριο στους άλλους αλλά και να το δέχονται και να μην το παραβιάζουν.
Επίσης είναι σημαντικό οι φορείς διαπαιδαγώγησης να μιλήσουν για τα συναισθήματα που φέρνουν τους ανθρώπους κοντά δηλαδή την αγάπη και τον έρωτα. Να τονίσουν ότι η επιλογή του ατόμου που θα κάνουμε σχέση πρέπει να βασίζεται στην ισότητα των δύο φύλων, στον αλληλοσεβασμό και στην κάλυψη των συναισθηματικών αναγκών και των δύο.
Επίσης, για τη έναρξη-δημιουργία ερωτικής σχέσης είναι καλό τα άτομα να δημιουργήσουν πρώτα μια φιλία-γνωριμία ώστε να αναπτυχθούν ώριμα συναισθήματα που θα τους βοηθήσουν να νιώθουν ασφάλεια και εμπιστοσύνη μέσα στη σχέση. Τέλος, όσον αφορά το πότε είναι να γίνει η έναρξη της ερωτικής ζωής, ενώ δεν υπάρχει κάποια απάντηση σ αυτό, ο γενικός κανόνας λέει ότι όσο μεγαλώνει ένας έφηβος τόσο πιο ώριμος ψυχικά και σωματικά είναι για την έναρξη της σεξουαλικής του δραστηριότητας και ζωής.
Ολοκληρώνοντας, το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης είναι ένα επιτακτικό και καίριο θέμα που αξίζει την αμέριστη προσοχή όλων εμάς των ενηλίκων. Όχι μόνο για θέματα προφύλαξης και προστασίας αλλά και γιατί έχουμε την ευθύνη να μεγαλώσουμε ανθρώπους που θα χαίρονται το σώμα τους, τον έρωτα, την ζωή!!! Ετικέτες: γονείς, εφηβεία, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, παιδική ηλικία, φύλο, γονεϊκή ανατροφή.
